Ciciarada:Guerra de li Do Rœse

Te 'l savevet che

Quest articol chì l'è stad in la rubrica "Te 'l savevet che" in del period fev-mar 2020

Falìa vs. strésa

La falìa (it. favilla) l'è chèla che se destàca de la lègna o de la càrta e và soe ensèma al foem. La strésa l'è chèla che trà fò e che réscia de fà taca foech apò a i laùr che gh'è 'n bànda al foech. Le strése i è apò a chèle che trà fò quan che se bat sura la préda. --Ninonino (ciciarade) 07:46, 10 Mag 2014 (CEST)

Qella sfumadura de segnifegad qé la cognossive miga, grazia! --Luduan (ciciarade) 18:13, 10 Mag 2014 (CEST)

Modifege

Allora, mé capisse anca qe l'usaj del passad remod storeg al pœdes dar una quai dube; infina a lé al me par lejitem e donca tut a post. Diit çò a l'articol g'è staita faita tuta una fila de modifege con segnifegad per mé miga prope issé ciar e ge vede gna' rexon per far-le. Vœr-el dir cossè star lé a cambiar i prencepai in principai, i quella in qella, i rei in re, i popolaredaa in popolaritaa, ecc? L'è un lavorar qe hoo miga prope capid. Discors compagn per el Geoffrey Chaucer. --Luduan (ciciarade) 02:49, 15 Mag 2014 (CEST)

Alora, per quell/qell credi che ghe sia staa 'na interpretazion sbajada de la SL. Per quell che reguarda paroll compagn de "rei" e "popolaredaa" credi che se troeuvom denanz a ona quistion de atestazion. Rei l'è ona parolla che la ven doperada in nissuna variant lombarda del dì d'incoeu (l'è on arcaism tropp ardii); popolaredaa el gh'entra in de la categoria de "prestiti colti" del latin -itas, che normalment gh'hann ona sortida in -itaa (e donca, per esempi, se dis citaa e minga cedaa e via inscì). --Eldomm (ciciarade) 08:33, 15 Mag 2014 (CEST)

Ciao Luduan. Le mudifiche i ho fade mé doca te responde:

• prencepai vs. principai: forse enterprete mal mé ma la regola de la SL la dis:

"La letera <i> la rapresenta i fonema /i/ e /j/ a segonda de la posizion denter de la parolla. In certe variant el fonema /i/ al pœ manifestar-s cont el son [e] (per esempi in Bressan o in Paves), soratut se in posizion atonega o prenasala. De tuta manera, l’è semper una manifestazion del fonema /i/."

en sostànsa: se scrif <i> e se les [e]. Me par de iga enterpretàt endel spìrit e 'ndèla lètera le consègne de la SL.

• qella vs. quella: forse g'ho enterpretat mal mé la régola ma pensàe che la furma <qe> la födes stàda pensàda per rènder tat [ke] come [kwe]. A rilèzer el lìber del Brasca però par che <qe> l'è per [ke] e <que> l'è per [kwe], per cui se te preferéset, se pöl rimèter a pòst con <que>.
• rei vs. re: en quala varietà de lombàrt "rè" se dis [rei]? e quala éla la régola de la SL che la dis che [-e] se scrif <-ei>?
• popolaredaa vs. popolaritaa: per -e- vs. -i- t'ho zà rispundìt ché sùra. Per la -d- vs. -t-: en quala varietà 'na paròla töda 'n prèstet come "popolarità" la càmbia la -t- en -d-? Ché, segondo mé, se tràta mìa de SL, se tràta de lombardizasiù arbitraria de 'na paròla che l'è 'n prèstet recente e che la zét la prunùncia [popolari'ta] e mìa [popolare'da]. A mèret de chèsto el discors l'è ampio e gh'è diveresità de upiniù 'ntra noter ütèncc. Gh'è töt el spàsio pusìbol per discùter 'ntra de noter, ma 'na ròba l'è sigüra, la wiki l'è mìa el post giöst per enventà o per sperimentà, de chèsto se n'è zamò parlàt en pasàt.

--Ninonino (ciciarade) 09:21, 15 Mag 2014 (CEST)

Per el prencepai/principai pense qe la saes miga una koinezazion importanta, defait el dizionare al reporta tute do i forme se provii a ciracar. Discors compagn per quell/qell; queste qé i è plussee dei preferenze de scritura qe g'hoo mé plutost qe dei vire regole de la SL. Per el rest la mè intenzion l'era anca quella de star fidel a la lengua plussee q'a pudive, donca hoo drovad dei forme qe i è lombarde plussee s'ciete: se mé g'hoo fomna tant'me sostantiv, el so ajetiv derivad al sarà fomnin in lombard; feminil a l'è una taianizazion evidenta, anca se al dé d'incœ la jent la dixaress quella ind el parlar rapidament. Rei l'è la sortida gall-romanza orijenala e de maross la forma qe la parolla la ciapa in lengue sorelle 'mè l'ocitan e el catalan (fiss plusse arent a nolter del taian medem). Ind el popolaritaa/popolaredaa la resta fidela la carateristega del lombard de indurir la [t] intervocalega latina in [d]; e quell lavor qé ta ge l'vedet in per tut quand ta parlet e l'è miga qe l'habie inventad mé dal negota ---> colorată/colorada, vită/veda, ecc.; donca se mé vœle restar arent a la manera de comportar-s e a l'evolusion qe l'ha vid la lengua l'è popolaredaa la cerna plussee "justa". Popolaritaa l'è una taianizazion dejà qe quei parolle qé plussee colte sem segurament plussee usads a drovar-le in taian puntera qe in lombard e la tendenza de la jent l'è prope quella de trar-le denter senza gnanca lombardizar-le. Discors compagn per acusa/cusazion, quei redopiaments qé del latin cont la -a- a l'inize i è saltads tuts: ta ge dixet jemò "bandonar", "sbassar", "beverar-s", "mazar"; se ta g'heet de traduxi' accusationem ta ge dixet cusazion e miga acusa. Adess ge sta qe questa l'è un'enciclopedia e qe donca la g'havaress de dar soratut dei informazion, ma vest l'istait de conservazion de la nostra lengua l'è miga da esclud' qe vergun al vegne qé a lej' per ved' un poo la manera de fonzionar de la lengua e po refinar-s ind el parlar; la lmo l'è a bon cunt forse el sit indov'qe l'è plussee facel far quell lavorar qé. --Luduan (ciciarade) 12:03, 15 Mag 2014 (CEST)

Giü dei problémi, Luduan, l'è che quan che se àmbia a lombardizà se sà mai endoche se g'ha de fermàs, te fo 'n ezèmpe: perchè fermàs a "popolaredaa"? la -p- intervocàlica la s'è rüdìda a -b- e pò a -v- e nfìna a sparéser en sèrte varietà (spt. a orient). E alùra perchè scriomei mìa "povolaredaa"? Chi la stabelés qual che l'è el lìmite al qual fermàs co le régole fonétiche che g'ha trasfurmàt el latì en lombàrt? Ché sö chèsta wiki gh'è zamò stat vergü che scriìa "povülaziun" al post de "popolasiù", pròpe sö la bàze de chèl prensépe lé.

El fat de ciapà 'n prèstet paròle italiàne l'è 'n fat del töt natüràl, isé come l'italià a so olta el ciàpa a prèstet paròle ingléze (de spès apò a spropózet). Mé so de l'upiniù che se gh'è 'na paròla lombàrda atestàda e dopràda de la zét, se dòpra chèla e se làsa 'n bànda i italianìsmi enütei, ma come 'n chèl càzo ché, la paròla "popolarità" la zét la l'ha adotàda isé come che l'è e gh'ìa mìa 'n sinònim lombàrt ütilizàbil, per cui se la ciàpa e se la dòpra endèla fùrma che la zét de töcc i dé la l'ha adotàda.

--Ninonino (ciciarade) 12:33, 15 Mag 2014 (CEST)

> "el so ajetiv derivad al sarà fomnin in lombard; feminil a l'è una taianizazion evidenta"

Se apliche el tò método alùra, dàto che el curispetìf de "fomna" l'è "òm", l'agetìf el g'ha de deentà "omìl", perchè "maschìl" l'è 'na italianizasiù evidenta? "mascc" e "fèmina" i cunsìderet mìa sostantìf lombàrcc? mascc -> masccìl ? nomei a finì 'ndoe con chèsta maniéra de ragiunà?

--Ninonino (ciciarade) 12:39, 15 Mag 2014 (CEST)

Nino, però varda qe se el discors a l'è quest qé pœde anca far-t-l a l'incontrare. Perqè fermar-s a popolaritaa? Do stemane adree mè cujin al me fa "Ada, l'è prope brut quell cane lé"; foo-i comè a desmes'ciar i taianisme inutei dai forme qe la jent l'ha adotad ind la veda de tuts i dé tant'me sinonem lombards? De critere ciar ge n'havaresse miga, se miga andar prope a oregia e a discrezion 'del sigolo'. Se a 'm se basa noma in su quell qe dix i persone a 'm g'havaress de atestar qe 'cane' l'è diventad un nadural sinonem lombard doperabel in quell dait paisell de la bassa cremasca, dejà qe i duu s'ciets anc'mò bon de meter duu verb e trè parolle filade i ha tacad a drovar-l al post de "can". Andem-i a finir indovè con questa manera de rexonar? Quand fermar-s e quand tirar dreit? Mé pense qe a quei domande qé adess com'adess g'è miga una resposta universala. L'unega motivazion qe la me dà l'autoredaa de andar dal mè barba contadin a dir-g "Zio, guarda che a a me mi in italiano è sbagliato, non si dice" l'è perqè mé g'hoo dedree un orgen de regolamentazion de la lengua compagn de l'Accademia della Crusca, qe al me desmes'cia el just dal miga just. Sedenò g'havaresse anca da dir qe l'espression "a me mi" in taian l'è justa, dejà l'è una costruzion de la fras dovrada tuts i dé dai contadin de quell dait paisell de la bassa cremasca. El problema l'è qe in lombard de Accademie della Crusca ge n'è miga, se va dalbon a oregia e a discrezion del 'singolo'; mé donca se ai mè articoi vœle dar-g un tai plussee fidel a l'evoluzion de la lengua e con particulare rebusqe de lenguaj g'hoo da vess' liber de far-l. G'hoo el dereit de scriv' cusazion per i mè motivazion tant'me té ta g'heet el dereit de scriv' acusa per i to motivazion. Domande donca, se g'è miga de oltre motivazion plussee 'concrete', qe qé i vegne metide anc'mò i forme qe g'hive catad fœra mé per scriver. --Luduan (ciciarade) 13:46, 15 Mag 2014 (CEST)

Luduan, la discriminànt l'è fàcil de troà: "cane" te 'l troet en nisü disiunàre de lombàrt, "can"/"cà" sé, te 'l troet. E oltre a chèst i lombàrcc lenguamàder i dis "can"/"cà", te pödet mìa ìga döbe sö chèsto, se tò cüzì el dis "cane" l'è perchè l'è mìa lenguamàder e 'l lombàrt el la conos apéne 'n bris. "Popolaredaa" envéce i la dis nisü e te 'l troet sö nisü disiunàre (ma gnànche fùrme asimilàbii, l'Eldomm el t'ha fat l'ezèmpe de "citaa" vs. "cedaa"; chi dis "cedaa"? nisü!). I lenguamader i töl en prèst la paròla de l'italià e i la trasfùrma mìa. El stès discors per "cusazion", i parlàncc lenguamader lombàrcc i dis mìa isé, e nisü disiunàre che conose mé i dopèra chèla paròla lé.

Mé so "lenguamader" e parle ogna santo dé con alter lenguamàder per la piö part del dé, e permètem de dì che 'l sènso de chèl che l'è 'l lombàrt (o alméno el Bresà) che l'ho. Semài che ègne fò con mé màder (che la g'ha quàze 80 agn) a doprà 'na paròla come "cusazion"/"cüzasiù" la me dis se so dré a deentà mat. --Ninonino (ciciarade) 14:06, 15 Mag 2014 (CEST)

Ghe sarès apò a 'n discors de fà sö le légi fonétiche, che però el vé tròp lonch de fà ché. Però en sìntezi, le légi fonétiche le g'ha en sò perìodo de validità e pò dòpo le pèrt la sò vitalità: la sonorizasiù de la -t- intervocàlica l'è 'n fenòmeno che gh'è stat atìf endèla not dei tép ma che al dé d'encö l'è mìa piö atìf sedenò la paròla "mata" g'harèsem de prununciàla "mada". Perchè g'hoi de nà a riezümà artificialmènt 'na lége fonética che g'ha fat el sò tép e che l'è mìa piö atìva de sècoi?

L'è compagn che se i todèsch, quan che i töl en prèst 'na paròla de 'n otra lèngua i g'hès de aplicà amò le légi de le rotasiù consonàntiche... me par pròpe mìa che le funsiùne isé le ròbe endèl mont reàl... ;-)

--Ninonino (ciciarade) 14:13, 15 Mag 2014 (CEST)

Inoltra gh'emm de regordàss che semm dree a parlà de prestit "colt", de origin latina classega o neolatina, minga de paroll che hinn vegnuu giò de l'evoluzion natural del lombard. Poeu gh'è anca de dì che quell chì l'è minga domà on lavorà che gh'è in lombard, ma in tucc i lenguagg del mond. Pensa on poo se in italian, per esempi, scrivessom:

• tentagione, collegione inscambi de tentazione, collezione (cf. ragione <= rationem)
• spata, strata, laco inscambi de spada, strada, lago (che hinn tucc lombardism)
• ostale inscambi del lombardism ospedale e del latinism ospitale (cf. oste <= hospitem)
• vezzare inscambi de viziare (cf. vezzo <= vitium)
• aiale inscambi de areale (cf. aia <= area)
• soldità inscambi de solidità (cf. soldo <= solidum)
• panettaio inscambi de panettiere, che l'è on francesism (cf. toscan -aio <= -arius e frances -ier <= -arius)
• occhista inscambi de oculista
• orecchiare inscambi de auricolare
• ghiacciale inscambi de glaciale
• deino inscambi de divino
• chioro inscambi de cloro

E anca numm scrivom tentazion, (a)cusazion, e minga tenteson, cuseson (compagn de reson e preson) e via inscì. Tra l'alter, anca in di dizionari de tucc i vari dialett del lombard a se poeuden trovà di esempi de paroll "colt". Quei lavorà lì, anca se magari ghe piasen minga a tucc, fann part istess de la nostra tradizion letteraria e scrivuda, e hinn staa i primm tentativ de standardizà la nostra lengua; poeudom minga desmentegài del tutt. --Eldomm (ciciarade) 15:33, 15 Mag 2014 (CEST)

e perchè mìa rià a "pogolaredaa" dato che g'hom el model LEPUR > légor (quindi -P- > -g-). O al contràre cambiom "legor" en "levor" perchè la lege fonetica del lombàrt la dis che -P- la g'ha de dà come rezütàt -v-/-0- (CAPILLUM > cavel/caèl)... so dré a schersà neh... ;-) so dré a zögatà col "retro-engeneering" linguìstich... :-) --Ninonino (ciciarade) 15:43, 15 Mag 2014 (CEST)

Tat per fat notà come l'è insidiùs chèl téma ché te porte a ezèmpe tré paròle che te g'hét dopràt té en chèsta discusiù: autoredaa , motivazion e critere. Töte trè chèste paròle i è prèstecc "colti" che g'ha 'na -t- intervocàlica (le ölteme dò l'ìa zamò isé pò a 'n latì "motus" e 'n grech "kriterion") che sènsa gne pensàga te g'hét mantignìt... le cambiomei en "odoredà" , "modevazion" e "credere"? --Ninonino (ciciarade) 16:02, 15 Mag 2014 (CEST)

Par de éser dré a schersà, Luduan, ma arda che chèle quistiù ché i hom zamò afrontàde ché sö la lmo, arda ché per ezèmpe...

• Parroquia_Galega
  
• Vilnius
  
• Lista_da_münicipalitaa_Lituaniann
  

E arda che chèsto l'è amò negot, domàndega al Eldomm a che pont che sìem riacc ché 'nsìma quach agn fà. --Ninonino (ciciarade) 17:19, 15 Mag 2014 (CEST)

Coma in tute i robe, ge vœl un brix de coo. L'è miga qe so' rivad qé cont la ranza e se so' metid a far saltar tute i -t- intervocalege intratant qe ge picave denter una -d- al so post da lor. Hoo miga scrivid bestialade compagne de "odoredà" , "modevazion" e "credere"; so' stait in quell qe, per mé, l'è acetabel e just, de Frankenstein q'i camina a n'hoo miga faits su. Se son limitad a constatar un fenomen (qe de tute i manere g'è anca ind i oltre lengue romanze, compagn del portuges e del spagnœl indove qe ta trovet autoridade e autoridad) e comportar-m de conseguenza, ind la manera qe la me par plussee naturala. Qé vœle dir, siiv i prim volter a dir-m qe la desinenza in -taa l'è miga una roba lombarda s'cieta ma un lavorar toscanent. Allora, la mè linia de penser l'è qe manc toscanisme g'è (almanc quand qe se scriv) mei l'è; a mè parer i fa miga part del desvilup natural de la lengua e el fait qe una quai vœlta i vegnes atestads ind la tradizion literaria al sta noma a segnifegar qe i autor del temp i tentava de vexinar-s a la lengua toscana per el prestij qe la g'hiva la so literadura. Al pœl vess' benissem qe infina a un quai luster adree, quand el lombard l'era anc'mò bell ligut e miga s'ciav del taian, la jent, ind el parlar de tuts i dé, la privilejava l'usaj de la -d- plutost de la -t- anca siben q'i scrivesses in -taa per far-s bei ins i œvre literarie. Per el can/cane qe al g'è miga ind i dizionare dixe qe l'è vira, quell "cambiament" specifeg qé l'è miga atestad da nissuna banda. Però se andiiv a ciapar-v el "Vocabolario della città di Crema" del Geroldi, a quell punt qé pense el vocabolare plussee nœv de una parlada cremasca, de robete compagn de "cane" a ne troviiv una mugia: g'è el participe passad de "scùnt/niscùnt" qe miracolosament al diventa "nascost" puntera de niscondid o scondid, ind una manera compagna el participe de "respùnt" l'è "rispost", citad insema a respondid. O pur ge trovii "sédia" o "càza", cont la nodazion "In città càza/sédia ha oramai rimpiazzato cà/scàgna". Çò per mé al vœl miga dir qe casa e sedia i è diventade do parolle lombarde (smagia de Mag Merlin) ma qe la lengua oramai l'è issé sqiçada dal taian qe el so lesseg l'è adree a vegni' rempiazad da un olter de orijen toscana. E adess, scusiim, ma a mé quest al va miga prope ben. Ok el "Eh ma adesso la gente parla così", ma star lé a andar-g adree al prim qe al salta fœra a dir-g "cane/sedia/casa" ind una manera pedega e senza gnanca pensar-g su do vœlte, per mé, l'è una bruta roba, se finissaress per far-g dei gross dann a lengua. Po al dixe anc'mò, qé de Accademie della Crusca ge n'è miga, g'è nissun qe al me dix qe "strada/lago/panettiere" i g'ha da vess' issé e miga "strata/laco/panettaio"; sem ind una situazion de caos indov'qe de regolazion ge n'è miga e ogne vun al fa quell q'al vœl. Se a volter i purisme i fa sqefe ok, l'è un'idea vosta, se ve và ben scrivir-g dei robe compagn de "ùzo" per usaj o "convinto" per convencid ind i voster articoi l'è una cerna vosta; vegnaroo miga a cambiar-v-ei quand qe g'hii finid un articol cond i robe qe a mè parer i pœdes vesser plussee juste. Ind una manera compagna me se speite qe l'istessa roba la vegnes miga faita gnanca ai mè, dejà qe tant'me volter g'hii el dereit lejitem de vess' anti-purisme mé pœde hir-g quell da vess' un pro-purisme. E infina a qe al me saltarà miga fœra un ramake lombard de l'Accademia della Crusca o el Pader Eteren qe d'emblée al taqes a desmes'ciar-m el just dal sbaiad in quella lengua qé, pense qe al saes lejitem e just respeitar tute do i decision. E bona insoma, hoo diit tut quell qe pensave e g'hoo miga plu negot d'olter da tacar a la discussion. Saluds. --Luduan (ciciarade) 19:20, 15 Mag 2014 (CEST)

"Vargün istorian, ciuè "a few historians"... :-) "Pupularidaa" l'andaria 'ncamò ben (anca se l'è 'na parola che mi duperaria poch in dialet, almanch in del parlà), però "rei"... Sem segür che ghe l'em chela parola chi in Lumbard? Povess de si, suu no, però mi a l'huu mai sentüda. El prublema, Luduan, l'è che se tacum sü a duperà ternen trop "inüsüaj", pö la gent che la vegn chi a leng la Wikipedia la dis: "Ma che lengua de l'acident la sarà mai chela roba chi?? Mi huu mai sentüü nissün parlà insci: a l'è 'l solet laurà de pericòti". La tentassiun de "lumbardizza" la me vegn anca a mi, e di völt el fuu, però despess me dumandi: "se chela parola chi mi la doperi cunt la mia mama che la gh'ha püssee de 80 agn quand che ghe parli insema al telefun dumenega, sa l'è che la me dis?? La me dis: scherset u feet sül seri??? Che lengua l'è che te parlet?? Cià, va, parlèm Italian che l'é mej insci che pö se capissum" T'heet capii?

I to idej, Luduan, hin legitem, ma pürtrop insci l'è 'l dialet: disum "pusibel", però pö disum "pussibilidaa" (de rar, nè, perchè "pussibilidaa" l'è minga propi Lumbard, ma l'è un neulugismu), minga "pussibeledaa"; disum "laurà" ma "culaburà", minga "culaurà" anca se "culaurà" 'l sumejaria püssee giüst: se laurum insema, alura 'l vör dì che sem dree a "cu-laurà", u no?? A Milan, per esempi, gh'em el pan de mej, però pö se disi a d'un amis "Cià va, 'ndèm a trincà 'na bira in sül 'Navej' che gh'huu na bela sed" chel li 'l me varda cumè che 'l se varda vün che l'è dree a dá föra. Miglio = mej, però Naviglio = Navili.

Un apüntin, piscinin (t'heet vist? punt, funsg, vung, etc. ciuè "u latina" = "u latina" anca in Lumbard, e minga "ü", ma però pö disum "apünt" e minga "apunt": i misteri del dialet... Tè, n'olter esempi pensiero, sentiero = pensee, senter; però mistero = misteri...): "linea" a Milan disum "ligna" e minga "linia", per esmepi. Pö "so de lur" el se ved despess in sü la red, però pö in Milanes disum "so" e basta, el "de lur" ghe 'l tacum dent dumà quand che vörum vess specifegh, ciuè quand che ghe se poda scapà un malisntes (te vedet? Minga "Quand che gh'è la pussibilidaa de un malintes"). Anca 'l proverbi: "tücc i mat disen la sua, e tücc i cagn menen la cua" e minga "tücc i mat disen la sua de lur, e tücc i cagn menen la cua".

In ültem, mi disi ancamò che 'l Lumbard el gh'ha besogn de una "Lengua de Tecc", una "Dachsprache" a parlà cumpagn di lengûista, un "Lumbard Cumün", insci che podum fà sü una lengua cunt di regul recugnussüü, cunt un dissunari uficial, e.i.v. La diglussia la saria de vessegh intra Lumbard e dialet del lögh, e minga Talian e dialet del lögh.

Ciau,

--Mondschein (ciciarade) 01:08, 16 Mag 2014 (CEST)

L'è semper ona quistion de pont de vista, purtropp: quei che tì te definisset di bestialad (odoredaa, modevazion, crederi), per on quai alter poderissen vess acetabei e pussee naturai. Indove l'è che 'l passa el limet?
Poeu tì te diset che manch toscanism gh'è, mej l'è: in verità, mì capissi nò perchè on quai italianism dovaress vess on problema, soratutt in quei paroll astratt present in tutt i lengov del mond. E se pò minga liquidà (per mì) la tradizion letteraria lombarda a on rosc de personn che voreven fà parè el sò dialett pussee vesin a l'italian; anca perchè sedenò el saria facil demostrà che la lengua doperada in de la letteradura medieval l'era piena pienenta de ocitanism e francesism, doperaa per fà parè la lengua pussee "chic" (tra l'alter, mì pensi che catalan e ocitan, con tutt el rispett, poeuden minga vess doperaa anch incoeu comè riferiment per el noster lessegh). El pont a l'è che doperà di italianism (o mej: di latinism) l'è minga ona colpa in assolud (anca tì, per esempi, te doperet "çò", che pussee italian de inscì se moeur: e alora? L'è minga on problema): certo, besogna scernì ben quei che poeuden vess utei e quei che inveci servissen minga. Nascost e rispost hinn inutei, perchè gh'è giamò nasconduu e responduu; inscambi, popolarità la gh'ha nò on corespondent pussee "lombard", e donca per mì el pò vess doperaa (anca perchè mì el pernonzi [pupulari'ta:], minga [popolari'ta]). Per de pu, l'è atestaa in de la letteradura e in di oeuver lessicografegh: pussee de quest, 'se voeurom cossè? Tì te diset che quei lor hinn staa autor de ona letteradura che l'andava a brascett con l'italian, e donca la va minga ben; mì te respondi che senza quei sciori là, saressom in de la palta anmò pussee de quell che semm incoeu.
Gionti on'altra riflession: tì te diset che semm in d'ona situazion de caos, e forsi l'è vera: ma mì credi che tirà foeura alter paroll noeuv per sostituì quei ch'esisten giamò adess el poeuda portà pussee caos anmò. Poeu fa pur quell che te credet pussee giust: ma mì credi che inscì se ris'cia de fà parè la SL "ona lengua inventada", che l'è on servizzi proppi brutt per la nostra lengua in general, al de là di idei che poeudi avèggh in su la grafia (e tì te seet mej de mì che gh'è giamò di gent che la pensen inscì). --Eldomm (ciciarade) 23:48, 15 Mag 2014 (CEST)

Sotascrìe töt chèl che 'l g'ha scriìt l'Eldomm!

Mète en evidènsa 'n quàch laùr:

> "quei che tì te definisset di bestialad [...] per on quai alter poderissen vess acetabei e pussee naturai"

L'è pròpe chèsto 'l punto, Luduan, e l'è mìa 'na pora campàda per aria, l'è zamò sücidìt, e come 'l g'ha dit l'Eldomm, la tirómei endoe la rìga? Se 'l tò "buon senso" 'l te dis che "popolaredaa" l'è acetàbil e "povolaredaa" nò, pöl rià TisioCaio che 'l dis che 'nvéce a lü ghe par giöst "povolaritaa" e mìa "popolaredaa", e che argomèncc ghe metomei denacc per dìga che l'è mìa acetàbil? O se a lü ghe par giöst isé, che fomei? aplicom el criterio che dato che gh'è mìa 'na Academia de la Crösca lombarda alùra ognü l'aplica el sò "buon senso" e i oter i g'ha de dì negót? E a fà isé g'harom artìcoi (magàre töcc contrasegnàcc SL) endoche se scrif enden giü "popolaredaa", enden oter "povolaritaa" e 'nden oter amò "povolaredaa"?

E pò, dato che te ciapet a model el català e l'ocità, en chèle lèngue lé se dis "popularitat" ma (per ciapà amò i tò stès ezèmpe) colorată/colorada, vită/vida.

Perchè noter lombarcc g'homei de nà a recoströéser en ipotétich "popolaredaa", quan che la zènt la dis "popolaritaa", "veritaa", "caritaa", "trinitaa", "pietaa", "citaa", "qualitaa", ecc.?

Minga propi vera, mi disi: "pupularidaa", "vera" (veritaa e trinitaa, l'huu mai, in del parlà, no de segür, a uregg disaria "veridaa" e "trinitaa"), "caridaa", "pietaa", "citaa", "qualidaa"...

Una regula fissa l'è düra truàla...

--Mondschein (ciciarade) 20:09, 16 Mag 2014 (CEST)

> "anca tì, per esempi, te doperet "çò", che pussee italian de inscì se moeur: e alora? L'è minga on problema"

Chèsto l'è l'ünich pont endoche so mìa decorde col Eldomm. El probléma el gh'è, perchè "çò" el g'ha 'l sò corespondènt lombàrt atestàt e pienamènt atìf, che l'è "chèst"/"quest"/"chèsto" (a segont de le varietà), e alùra en chèl cazo gh'è pròpe nisü bezògn de tirà a mà l'italià, perchè la nòsta paròla ghe l'hom zabèlia.

"Diit çò a l'articol g'è staita faita tuta una fila de modifege [...]" -> "Diit quest a l'articol g'è staita faita tuta una fila de modifege [...]"

--Ninonino (ciciarade) 08:57, 16 Mag 2014 (CEST)

Se pò te nét a ardà la storia de le paròle ingléze "popularity" e "people", te se nencorzet che i è töte dò paròle töde en prèst del fransés (en du momèncc diferèncc sècol XVI la prìma, sècol XIV la segonda); che "people" el g'ha sustitüìt 'na paròla piö genüinamènt ingléza che l'ìa "folk", che quan che i g'ha tiràt dét "peupel"(1) e "popularité" (2) i i ha ciapàde tàle e quàle sènsa retro-coströéser ipotétich "peoplearity", la sustitusiù de -é en -y l'è avignìda apéna perchè i inglés i éra mìa bù de prununcià la [e] che la fàa mìa part del sò patremóne fonétich, alméno en finàl de paròla, isé come la [y] la vé prununciàda [ju] perchè la [y] lur i ghe l'ha mìa, el rèst l'è stat ciapàt tal e quàl.

Adess, minga per fà 'l precisèti, però la "e" in cua a la parola l'è devegnüda 'na "y" perchè i regul de l'Ingles, suratüt in quij agn la, disen che la "e" in cua a la parola l'è müta e l'è lì inscì de slunga l'ültema vucal, dumà per quel: "mat" (a cürta, incö in Merica lunga) --> "mate" (a lunga), "cat" (a cürta, incö in Merica lunga) --> "cate" (a lunga), "rat" (a cürta, incö in Merica lunga) --> "rate" (a lunga), "top" (o cürta, ma incö, in Merica lunga) --> "shoppe" (o lunga ma incö, dumà "shop"), etc.

Tüt el rest de quell che t'heet dii però 'l fa gnanca un plissee.

--Mondschein (ciciarade) 20:09, 16 Mag 2014 (CEST)

E töt chèsto el g'ha mìa 'mpidìt a l'inglés de deentà chèl che l'è deentàt... (NB: l'è mìa en cazo izolàt, l'inglés el g'ha de piö dei du tèrs del sò patremóne linguìstich de urìgin latìna (per lo piö per mès del fransés) ...el probléma dei prèstecc l'è 'n fals probléma, o adognimodo l'è l'öltem dei problémi del lombàrt.

--Ninonino (ciciarade) 09:19, 16 Mag 2014 (CEST)

'N öltem laùr, te dìzet: "vegnaroo miga a cambiar-v-ei quand qe g'hii finid un articol cond i robe qe a mè parer i pœdes vesser plussee juste. Ind una manera compagna me se speite qe l'istessa roba la vegnes miga faita gnanca ai mè.."

Sö la wikipedia ezìste mìa i mé artìcoi e i tò artìcoi, töcc i artìcoi i è de töcc e töcc i pöl mudificài, a cundisiù che i fàghe mìa dei dagn (vandalìsmi) o che i scrìes dei laùr fals o mìa dimustràbii, ecc.

Semài che te öt scrìer sö la wikipedia, te g'hét de acetà chèsta régola, come del rèst l'hom acetàda töcc noter. L'è mìa la prima olta che laùr che g'ho scriìt mé i vègne riscriìcc, curigìcc, cambiàcc ecc... e pò nisü artìcol se pöl cunsideràl "finìt", ghe sarà sèmper vergü che völ zontà vergót... la wikipedia la funsiuna isé.

--Ninonino (ciciarade) 09:33, 16 Mag 2014 (CEST)