Bürgraviaa
| Quel articul chì l'è scrivüü in Lumbard, cun l'urtugrafia insübrica ünificada. |

El Bürgraviáa (Tudesch: Burggrafenamt, Talian: Burgraviato), l'è quel toch de Val de l'Ades in Südtirol che'l se tröa arent a Meran. L'era giamò int l'Edáa de Mezz un sistema aministrativ ünitari, e, 'l fà sü 'l scirö de'l Tirol istoregh. El so nom 'l vegn minga de'l volt nümer de furtess e castej che'l gh'ha, ma perchè 'l pertucava giamò secuj adrée a la Cunteja de Tirol. Al dindincö 'l vegn anca ciamáa 'l „Paradis de'l Südtirol“.
Aministraziun
[Modifega | modifica 'l sorgent]A'l didincö l'aministraziun de'l Bürgraviáa le fáda sü de vintses cumün cunt un area de 1.101 chilometer quadráa e pü u manch 88.300 abitant. El sit prinzipál l'è Meran.
Urigen de l'Aministraziun
[Modifega | modifica 'l sorgent]L'aministraziun de'l Bürgraviáa l'é stáda fáda sü int 'l 1971 cum üniun de vinttríi cumün. Int 'l 1973 hin gnüü a fan part anch i cumün de Parcin, Plavüs e Natürn e int 'l 1986 anca Meran. A chela manera chí, a'l didincö, l'aministraziun de'l Bürgraviáa la tö dent tücc i cumün de'l cadin geugrafegh de Nal fin a Natürn, la Val Passiria e la Val de Vülten, 'l Plató de Tesem, i cumün de la Val de Non che se tröen in tera südtirulesa, e infin i cumün de'l Munt Sòcur.
I Cumün de'l Bürgraviáa
[Modifega | modifica 'l sorgent]
| Cumün | Nom tudesch | Nom talian |
|---|---|---|
| 1. Algünd | Algund | Lagundo |
| 2. Bürstàl | Burgstall | Postal |
| 3. Gargassùn | Gargazon | Gargazzone |
| 4. Avalengh | Hafling | Avelengo |
| 5. Cüven | Kuens | Caines |
| 6. Lana | Lana | Lana |
| 7. Lavüregn | Laurein | Lauregno |
| 8. Marlengh | Marling | Marlengo |
| 9. Meran | Meran | Merano |
| 10. Mus | Moos | Moso |
| 11. Nàl | Nals | Nalles |
| 12. Natürn | Naturns | Naturno |
| 13. Parcín | Partschins | Parcines |
| 14. Plavüs | Plaus | Plaus |
| 15. Prùes | Proveis | Proves |
| 16. Refián | Riffian | Rifiano |
| 17. San Leunard | St. Leonhard | S. Leonardo |
| 18. San Martin | St. Martin | S. Martino |
| 19. San Pancrassi (Val de Vülten) | Sankt Pankraz (Ultental) | S. Pancrazio |
| 20. Scena | Schenna | Scena |
| 21. Tirol | Tirol | Tirolo |
| 22. Tesem | Tisens | Tesimo |
| 23. Scerm | Tscherms | Cermes |
| 24. Vülten | Ulten | Ultimo |
| 25. San Felis | Unsere liebe Frau im Walde/St. Felix | Senale/S. Felice |
| 26. Veran | Vöran | Verano |