Aminuacid

De Wikipedia

Lombard Occidental

Quel articul chì l'è scrivüü in Lumbard, cun l'urtugrafia insübrica ünificada.

I aminuacid a hinn mulecul urganigh che gh'hann un grüp carbussiligh e un grüp aminigh. In biuchimiga se parla püssee di L-α-aminuacid, cun furmula generiga NH2CHRCOOH e che gh'hann el grüp carbussiligh e quel aminigh a hinn ligaa a l'istess atum de carboni, ciamaa dunca carboni α, cun cunfigüraziun L (asca la glicina che l'è achirala perchè R=-H).

El röl di aminuacid in di esser vivent a l'è quel de furmà i pruteinn.

I aminuacid principaj[Modifega | modifica 'l sorgent]

I aminuacid che gh'hinn in di pruteinn de tücc i esser vivent a hinn 20 (anca se di stüdi disen che pudarien vess 23) e la sò presenza in d'una pruteina a l'è cudifegada in del DNA. A l'è pussibil truà di aminuacid, püssee rar, ciamaa "ucasiunaj" che vegnen prudot per mudifegh chimigh dopu de la biosintesi de la pruteina.

Amminoacido alanina formula.svg
(+) Alanina (Ala, A)
Amminoacido arginina formula.svg
(+) Arginina (Arg, R)
Amminoacido asparagina formula.svg
(—) Asparagina (Asn, N)
Amminoacido acido aspartico formula.svg
(+) Acid aspartigh (Asp, D)
Amminoacido cisteina formula.svg
(—) Cisteina (Cys, C)
Amminoacido glicina formula.svg
Glicina (Gly, G)
Amminoacido acido glutammico formula.svg
(+) Acid glutamich (Glu, E)
Amminoacido glutammina formula.svg
(+) Glutamina (Gln, Q)
Amminoacido istidina formula.svg
(—) Istidina (His, H)
Amminoacido isoleucina formula.svg
(+) Isoleucina (Ile, I)
Amminoacido leucina formula.svg
(—) Leucina (Leu, L)
Amminoacido lisina formula.svg
(+) Lisina (Lys, K)
Amminoacido metionina formula.svg
(—) Metionina (Met, M)
Amminoacido fenilalanina formula.svg
(—) Fenilalanina (Phe, F)
Amminoacido prolina formula.svg
(—) Prolina (Pro, P)
Amminoacido serina formula.svg
(—) Serina (Ser, S)
Amminoacido treonina formula.svg
(—) Treonina (Thr, T)
Amminoacido triptofano formula.svg
(—) Triptofan (Trp, W)
Amminoacido tirosina formula.svg
(—) Tirosina (Tyr, Y)
Amminoacido valina formula.svg
(+) Valina (Val, V)

Una manera de classifegà i aminuacid a l'è in bas a la pularità e a la carega, prupietà che dipenden tüt e dü di carateristigh del grüp R: