Aminuacid
|
|
Quel articul chì l'è scrivüü in Lumbard, cun l'urtugrafia insübrica ünificada. |
I aminuacid a hinn mulecul urganigh che gh'hann un grüp carbussiligh e un grüp aminigh. In biuchimiga se parla püssee di L-α-aminuacid, cun furmula generiga NH2CHRCOOH e che gh'hann el grüp carbussiligh e quel aminigh a hinn ligaa a l'istess atum de carboni, ciamaa dunca carboni α, cun cunfigüraziun L (asca la glicina che l'è achirala perchè R=-H).
El röl di aminuacid in di esser vivent a l'è quel de furmà i pruteinn.
I aminuacid principaj[Modifega | modifica 'l sorgent]
I aminuacid che gh'hinn in di pruteinn de tücc i esser vivent a hinn 20 (anca se di stüdi disen che pudarien vess 23) e la sò presenza in d'una pruteina a l'è cudifegada in del DNA. A l'è pussibil truà di aminuacid, püssee rar, ciamaa "ucasiunaj" che vegnen prudot per mudifegh chimigh dopu de la biosintesi de la pruteina.
 (+) Alanina (Ala, A) |
 (+) Arginina (Arg, R) |
 (—) Asparagina (Asn, N) |
 (+) Acid aspartigh (Asp, D) |
 (—) Cisteina (Cys, C) |
 Glicina (Gly, G) |
 (+) Acid glutamich (Glu, E) |
 (+) Glutamina (Gln, Q) |
 (—) Istidina (His, H) |
 (+) Isoleucina (Ile, I) |
 (—) Leucina (Leu, L) |
 (+) Lisina (Lys, K) |
 (—) Metionina (Met, M) |
 (—) Fenilalanina (Phe, F) |
 (—) Prolina (Pro, P) |
 (—) Serina (Ser, S) |
 (—) Treonina (Thr, T) |
 (—) Triptofan (Trp, W) |
 (—) Tirosina (Tyr, Y) |
 (+) Valina (Val, V) |
Una manera de classifegà i aminuacid a l'è in bas a la pularità e a la carega, prupietà che dipenden tüt e dü di carateristigh del grüp R: