Œuv (majà)

Ij œuv che vegn di usej domestegaa, soratutt quij de gajna, fann part del mansgià de tucc i dì di uman, e anca de tanc animaj,[1] grazzia a la sova fazil digestion e al so volt contegnuu proteich.
Variedaa
[Modifega | modifica 'l sorgent]L'œuv de la pitta l'è de segur el pu cognossuu e 'l pu consumaa de tucc, però intra quij pussee comun besogna anca noverà quell de aneda, quell de polla, e quell de struzz che l'è putost grand e 'l po rivà a pisà püssee de 13 ett.
Parvenza
[Modifega | modifica 'l sorgent]El contegnuu de l'œuv l'è quattaa del guss, che, de sollet, l'è besg o bianch de color. L'œuv el gh'ha on cuu e 'na guzza. Fà cunt de balanzà on œuv in su 'l so cuu l'è ben dura, e squas impossibel, senza ris'cià de s'ceppall. Ona vœulta s'ceppaa 'l guss, dent de l'œuv trœuvom tutt intorn el carlamm, on film bell sottil, e dent del carlamm gh'emm pœu 'l ciar che l'è ricch de protein, e in fin el rossumm cont chel so tipegh color ross naranz.
Us Culinari
[Modifega | modifica 'l sorgent]
Ij œuv hinn bon de fà tanc piatt, coma per esempi, ij œuv a la coch, ij œuv in cereghett, ij œuv strepazzaa, etc. Ij œuv servissen anch in del fà la majones, la briosc, e, per l'appont, la pasta a l'œuv.
Ris'c per la Salut Umana
[Modifega | modifica 'l sorgent]Ij œuv hinn la font la pu comun de salmonella. La reson l'è che rest de escrement del cuu de la gainna poden 'gnì a contatt cont i tocch intern de l'œuv, e, se majaa fœura cru poden fà on gran maa a la salut.
Insci de ris'cià mo, a l'è mej fà insci:
- Consumà œuv cruu domà quand che vun l'è segur che sien ben nett.
- Nettà ben ij œuv innanz de majàj.
- Fa ben attenzion che, ona vœulta overt, ij œuv hinn minga a contatt cont el sporch de gajna.
Fatt Curios
[Modifega | modifica 'l sorgent]- L'œuv l'è la cellula animal, la pu granda, cognossuda in su la terra al didincœu.
Referiment
[Modifega | modifica 'l sorgent]- ↑ Kenneth F. Kiple, A Movable Feast: Ten Millennia of Food Globalization (2007), p. 22.