Proèrbe bergamàsch

Chèst artìcol a l'è scricc in Lombàrd, ortograféa bergamasca del Dücàt.

Lésta de proèrbe bergamàsch:

A

• A chi te dis mèrda, respóndega "màela"!
• A i tèrmen lónch, ghe pissen sö i cà!
• A 'ndà s'lèca, a stà s'sèca.
• A Nedàl ü pass de gal.
  

(A l' völ dì che dòpo Santa Löséa, ol dé piö córt che ghe se séa, a Nedàl i dè i s'è slongàcc, ma pròpe póch... dóma ü pass de gàl)

• A parlà de mèrda l'anima la se consèrva.
  

(A l' völ dì che ach se l'è mia ün argomènt elegànt, l'è mia pecaminùs).

• Avrìl, avrilèt, ü dé cólt, ü dé frècc.
• Avrìl böta 'l barìl.
• A San Martì stòpa 'l tò ì, a Nedàl coménsa a tastàl.

C

• Chi gh'à mia antadùr, i sé anta desperlùr.
• Chi gh'à 'l pà l' gh'à mia i décc, chi gh'à i décc l' gh'à mia 'l pà.

D

• Dòna che la möf l'anca o l'è o póch ghe manca.
  

(sotaintés che l'è öna póch de bù o póch ghe manca)

G

• Ghe n'è de àsen che se sömèa.
  

(völ dì de condanà mia la zét sènsa próe, adóma perchè la sömèa a ergü).

I

• Impó de ùrden l'istà bé pò a la cà del diàol.

L

• L'aqua bassa, töcc i l'la passa.
• La carta la se lassa scrif.
• La minèstra l'è la biada de l'òm.
• L'aria de matina l'è cómpagn d'ün öv de galina.
• L'è mèi ön àsen vif che ü dutùr mórt.

M

• Mèi pelàt che crepàt.
• Manca 'l gat, bala 'l rat.

N

• Nedàl al zöch, Pasqua al föch.
• Nas che pissa 'n bóca, guai a chi che ghe tóca.

O

• O 'n del pé o 'n de la spala, ol caalì l' ghe sömèa a la caàla.
• Òcio al có che i gambe i s'fà de fó.
• Ógne ladrù l' gh'à la sò deosiù.
• Öna pasta sènsa formài, l'è compàgn de öna caròssa sènza caài.
• Ol piö bù di róss l'à bötàt sò pàder in del fòss.
• Ol cassèt l'è sant e benedèt.
• Öna ólta l'an vé bù töcc i argàgn.

P

• Pà e nus, maià de spùs.
• Piö i deènta ècc, piö i deènta s-cècc.
• Prècc e fràcc leà sö ol capèl e tirà 'nacc.

Q

• Quan che la mèrda la mónta o' scagn, o che la spösa o che la fà dan.
• Quand ol sul a l' turna 'ndré a m' gh'à l'aqua a i pé.

S

• San Michél l' pórta la merènda 'n cél.
• Santa Löséa ol dé piö córt che ghe se séa.
• Se dis gat quan che l'è 'n del sach.
• Se l'Albènsa la gh'à 'l capèl, o che fà bröt o che l' fà bèl. (ach: Se l'Pegheröl...)
• Se l'amur a l'gh'è, la gamba la tira 'l pè.
• Se la signòrbola la ghe edès póca zét la ghe sarès.
• Se sà 'ndó s'nass, ma se sà mia 'ndó s' mör.

T

• Tègn a mà da la spina e lasà 'ndà del burù.
• Trèca i fòie, crès i òie.
• Tép d'erba, tép de mèrda.