Loton

De Wikipedia
Lumbard ucidental Quest articol chì l'è scrivuu in lombard, grafia milanesa.
On rubinett de loton.

El loton (o oton) l'è ona liga metallega fada de ramm (Cu) e zinch (Zn).
Oltra ai loton binari (faa su de la fusion de 'sti duu metai), a gh'è anca i loton ternari, indove gh'è anca on terz element chimegh, che 'l ghe da a la liga ona quai altra caratteristega. Per esempi, el manganes e 'l stagn fann cress la resistenza a la corosion, el ferr el fa cress el caregh de rottura, e via inscì. A gh'è anca di loton quaternari.
El loton el vegna doperaa per tanti lavorà che vann, per esempi, de la elettricità a l'idraulega, de l'industria chimega ai strument musserai.

Origin del nomm[Modifega | modifica 'l sorgent]

El nomm loton, doperaa anca in venezian e piemontes[1][2], el dovaria vegnì de ona parolla siciliana derivada de l'arab lātūn[3], che 'l voeur dì "ramm". De lì la parolla la s'è spantegada per tutta l'Europa, e l'è doperada in tucc i lengov neolatinn ocidentai (catalan llautó, spagnoeu latón, frances laiton, ocitan laton, portoghes latão, forlan leton[4]), oltra che in de l'islandes látún e in del russ, bieloruss e ucrain latun', . In italian se dis ottone, perchè la L inizial l'è stada interpretada comè on articol determinativ.

Referiment[Modifega | modifica 'l sorgent]

  1. piemonteis.com
  2. etimo.it
  3. garzantilinguistica.it
  4. friul.net Arqiviad qé: [1]