Gebhard Leberecht von Blücher

De Wikipedia
Lumbard ucidental Quest articol chì l'è scrivuu in lombard, grafia milanesa.
On quader con sù el Blücher

Gebhard Leberecht von Blücher, principp de Wahlstatt (Rostock, 16 de dicember 1742 - Krieblowitz, 12 de settember 1819) l'è staa on militar prussian.

A l'è nassuu in d'ona famiglia de tradizion militar, ma l'ha spartii la soa carrer tra la vita in divisa e 'l mestee de padron de terr.
Entraa in de l'esercit svedes, l'ha combattuu trii campagn contra i Prussian del Federigh el Grand; faa presonee in del 1760, l'è passaa de la part del nemis, e l'è vegnuu on soldaa leal ma pocch controllabil. In del 1773 el s'è retiraa e l'è tornaa ai sò camp, ma l'è staa riciamaa on quai ann dopo per combatt contra la Francia.
I Frances ghe staven talment in sul stomegh che quand el s'è trattaa de combatt contra el Napoleon l'ha mollaa i camp del tutt, carigh d'odi per el nemis.
In de la campagna del 1806, dopo el disaster prussian de Auerstädt, el Bonapart l'ha voruu che 'l Blücher el se retirass ancamò de l'esercit ma, quand in del 1813 la Prussia l'è tornada a combatt, l'è staa riciamaa, cont el August Neidhardt von Gneisenau 'me aiuttant.

Blücher l'ha combattuu con ferocia a Lützen, Bautzen, Katsbach e Lipsia, e poeu in de l'invasion de la Francia del 1814. Chì però l'è staa battuu del Napoleon a Champaubert, Montmirail, Château-Thierry, Vauchamps e a Craonne; ma a la fin la Prussia la gh'è riessida a sconfigg l'imperador a Laon.
Quand el Napoleon l'ha 'bdicaa, Blücher l'è tornaa anmò 'na voeulta ai sò camp; ma quan che 'l Bonapart l'è tornaa indree, anca lù el s'è tiraa minga indree, e l'è tornaa a comandà l'esercit Prussian. L'è staa battuu a Ligny, ma l'è riessii a rimett insema i tocch del sò esercit per rivà in sul pussee bell a Waterloo a taccà de sorpresa l'ala destra di Frances, col segnà inscì la fin definitiva del Bonapart.