Và al contegnud

Ganimede (corp celest)

De Wikipedia

Chest artícol a l'è scricc in Lumbàrt, ortograféa orientàl unificàda.


Ganimede
(Giove III)
Ganimede töt zó de la sónda spasiàla Galileo
Ganimede töt zó de la sónda spasiàla Galileo
Satellite de Giove
Descuprii 7 gennaio 1610[1]
Descovridor Galileo Galilei
Simon Marius
Parameter orbital
(a l'epoca J2000.0)
Semiass maggior 1 070 400 km
Perijovi 1 069 200 km
Apojovi 1 071 600 km
Circonf. orbitala 6 725 500 km
Period orbital 7,15455296
(0,019588 agn)
Velocità orbitala
10 868 m/s (min)

10 880 m/s (media)

10 892 m/s (max)
Inclinazion orbitala 2,21°
Inclinazion
dal equat. de Giove
0,20°
Ecentricità 0,0011
Dati fisegh
Diameter medi 5 262,4 km
Superfiss 8,7 × 107 k
Volum 7,6 × 1019 
Massa
1,4 819 × 1023 kg
Densità media 1,942 × 103 kg/m³
Acceleraz. de gravità in superfiss 1,43 m/s²
Velocità de fuga 2 700 m/s
Period de rotazion Rotasiù sincrona
Inclinazion assiala
Temperatura
superficiala
109 K (−164 °C) (media)
Pression atm. tràse
Albedo 0,43
Dati d'osservazion
Magnituden app.
4,6 (media)
Magnituden app. 4,61
La risunànsa orbitàla de Ganimede, Europa e Io.

Ganímede l'è giü dei satèliti galileià (o medìcei) del pianéta Giove. L'è 'l piö grànt dei satèliti che gìra 'ntùren ai pianéti del nòst Sistema Solar e come dimensiù l'è piö grant apò a del pianéta Mercurio aisebé che 'l g'hape apéna el 45% de la sò màsa.

El gìra entùren al sò pianéta a 1,07 miliù de chilòmetri de distànsa sönden òrbita quàze circolàr en resunànsa co Europa e Io. A ògna gir del Ganimede, Europa el fà du gir e Io el na fà quàter.

L'è stat scuprìt endel 1610 ensèma coi óter satèliti medìcei del Galileo Galilei.

Par che Ganimede el sàpe cumpunìt de presapóch 'na quantità compàgna de préde silìcee e de gias de àiva.[2] L'è 'n còrp del töt diferensiàt conden nùcleo lìquit con tat fèr e con océani intèrni che i pödarès contègner piö tàta àiva de chèla che gh'è 'n töcc i océani de la tèra mitìcc ensèma.[3][4][5][6]

De le oservasiù fàde co le sónde spasiàle par che la superfìce la sàpe fàda de dò formasiù principàle. Le regiù scüre, che le quàrcia zó en tèrs del pianeta, piéne de cratér de impat e datàde 'nfìna a quàter miliàrdi de agn e le regiù piö ciàre, töte streersàde de canài e custulù che se 'ncrùza, póch piö zùina de l'ótra.

  1. Ernie Wright. (EN) Sidereus Nuncius. Galileo's First Jupiter Observations. Ernie Wright. URL consultad in data 13 de zenér del 2013.
  2. Kenneth Chang. «Suddenly, It Seems, Water Is Everywhere in Solar System». New York Times, March 12, 2015. Vardad in data March 12, 2015.
  3. Staff. «NASA’s Hubble Observations Suggest Underground Ocean on Jupiter's Largest Moon». NASA News, March 12, 2015. Vardad in data 2015-03-15.
  4. «Jupiter moon Ganymede could have ocean with more water than Earth – NASA». Russia Today (RT), 13 March 2015. Vardad in data 2015-03-13.
  5. Whitney Clavin. «Ganymede May Harbor 'Club Sandwich' of Oceans and Ice». NASA, Jet Propulsion Laboratory, 1 May 2014. Vardad in data 2014-05-01.
  6. Staff. Video (00:51) - Jupiter's 'Club Sandwich' Moon. 1 May 2014. URL consultad in data 2014-05-02.