Codee

De Wikipedia
(Rimandad de Cudee)
Lumbard ucidental Quest articol chì l'è scrivuu in lombard, grafia milanesa.

El codee (variant locai: [ko'der], [kwɛr][1]) o cozzee, cozzera l'è on contenidor piscinin impienii d’aqua.
El ranzador el le porta lazzaa o penduu a la coresgia, in sul fianch o in sul dedree cont on rampin, per tegnìggh denter la cod per molà la ranza (e alter arnes).
Certi voeult, per fà in manera che la codada la vaga mej, se mett in del codee, insemm a l’aqua, on poo d’asee, ma anca vin o sal. A Bormi, inscambi, se doperava l’agra.

I codee pussee ordinari hinn faa de legn o de corn. I codee de legn gh’hann ona forma de cilinder e finissen cont ona ponta: inscì el ranzador, quand che ‘l se ferma per mangià, l’è bon de imponcià giò el codee in del terren, per tegnìll drizz e evità che l’aqua la se desperda in gir.
I corn, inscambi, hinn otegnuu di e svoiaa de tutta la part di oss. La svoiada la se fa cont el buì el corn. Al dì d'incoeu el pò vess anca faa de lamera o de plastega.
Ona quai voeulta el codee el pò vess doperaa anca per tegnìggh denter alter arnes tant ‘me foresett o cortei per povà.

El nomm[Modifega | modifica 'l sorgent]

La parolla codee la riva del latin *"cotarium" (che l'ha faa nass anca el nomm de la Val Codera, ricca de prej). L'è doperaa in tutt i lengov del nord Italia (varda el venet coder/codaro, el forlan codâr, el piemontes coé e via inscì).
La variant cozzee la riva del latin *"cotiarium" e l'è doperaa in di Grison (Mesolcina, Calanca, Bregaja, Pos'ciav), in certi zonn de la Valtolina e anca di vai bergamasch e bressann.

Bibliografia[Modifega | modifica 'l sorgent]

  • VSI - Vocabolario dei dialetti della Svizzera Italiana, Centro di dialettologia e di etnografia, Belinzona-Lugan, 1956...
  • Sergio Scuffi, Nü 'n cuštümàva - Vocabolario dialettale di Samolaco, Sondri, IDEVV, 2005.

Referiment[Modifega | modifica 'l sorgent]

  1. NavigAIS, carta numer 1408.

Vos corelaa[Modifega | modifica 'l sorgent]