Và al contegnud

Batàia de Ciàre

De Wikipedia

Chest artícol a l'è scricc in Lumbàrt, ortograféa orientàl unificàda.


La batàia de Ciàre l'è stàda combatìda el prim de setèmber del 1701 endel quàder de la Guèra de Söcesiù Spagnöla a Ciàre, 'ntra l'erzèrcit austrìaco comandàt del Príncipe Eugenio de Savoia e le fórse franséze ai ùrdegn del marsciàl Duca de Villeroy.

El general fransés Catinat el gh'ìa risiìt l'ùrden de taiàga la stràda al ezèrcit de Eugenio de Savoia sènsa gne dà batàia gnè pasà 'ndel teretóre de la la Repüblica de Venesia, che l'ìa restàda neütràla. Dòpo ìga pasàt divèrsi dé a controlàs, Eugenio de Savoia el g'ha streersàt l'Adige a Carpi (encö frasiù del cümü de Villa Bartolomea) la nòt entra 'l 8 e 'l 9 de löi del 1701 e chèsto el g'ha spiasàt i fransés. che, sicóme i éra en nömer inferiùr i g'ha duzìt ritiràs a òvest de l'Òi.

Dòpo la vicènda de Carpi, Catinat l'è stat sustitüìt del Duca de Villeroy. Chèsto ché, l'ìa stat encargàt de mìa spetà tròp a dàga batàia ai Austrìaci. Ai 22 de óst, póch dòpo éser riàt söl camp de batàia, el tùrna a streersà l'Òi e 'l s'è dirigìt col sò ezèrcit encùtra ai austriaci.

Töt l'ezèrcit austrìaco el s'ìa baricàt dedét a le müre de Ciàre, endena puzisiù difìci de ciapà. El Duca de Villeroy, enganàt de le 'nformasiù che 'l gh'ìa utignìt de 'n quàch prizunér, l'ìa cunvìnto che a Ciàre gh'ìa mìa de piö de sich o sesmìla austrìaci e isé el g'ha dicidìt de atacà i sò aversàre prìm che nó ghe riàes dei renfórs. Endèl frèsa, el g'ha lanciàt le sò trùpe sènsa spetà che l'artiglerìa la ciapès puzisiù. Quan che i fransés i g'ha cuminciàt a avicinàs, en camp deèrt, a le puzisiù austrìache, i è stacc ciapàcc de 'n föch de füzilerìa e artiglierìa isé gaiàrt che 'n pér de miér de soldàcc i è restàcc copàcc zamò 'ndèi prim momèncc de la batàia. Villeroy el g'ha urdinàt en segónt asàlto, ma l'Eugenio de Savoia el g'ha turnàt a casài endré, sènsa gnànche curìga dré ai fransés scampàcc che se ritiràa perchè zà sudisfàt de ìga batìt en ezèrcit piö nömerùs del sò sènsa ìga riportàt tròpe pèrdite.

Endei combatimèncc, el Catinat, che de bù servidùr el g'ha acetàt de obedéser al Villeroy, el g'ha dat pröa de coràgio mìa de töcc.

Villeroy el s'è fat piö malfidét e 'l s'è acampàt a Üràch d'Òi, mìa tat delóns de Ciàre, endóche 'l g'ha tignìt per n pó i austrìaci sóta scàch. Endel gir de du més sènsa che sücidìes asiù de 'mportànsa, i fransés, mal rifurnìcc del teretóre che i difindìa cùtra la sò olontà, i g'ha leàt le tènde ai 12 de noèmber, e i g'ha streersàt l'ÒI per nà a acamàs de le bànde de Cremùna.